روش‌های مختلفی برای آبیاری وجود دارد که هدف رساندن آب به گیاهان است. اجرای سیستم‌های آبیاری برای انواع محصولات متفاوت می‌باشد.
آبیاری قطره‌ای روشی است که برای اکثر گیاهان کاربرد دارد و علاوه بر جلوگیری از تبخیر بخشی از آب مورد نیاز آبیاری، می‌تواند کیفیت مطلوب محصول تولیدی را نیز تضمین کند…
آبیاری :
تامین آب، انتقال آن به زمین، توزیع درست آن در سطح مزرعه و هدایت به سمت ریشه گیاه را آبیاری می‌گویند.
در آبیاری منابع آب مختلفی وجود دارد به عنوان مثال اگر منبع آب رودخانه‌ها باشند، در اینصورت از بندهای انحرافی یا پمپ استفاده میگردد.
اما اگر منبع چاه یا لایه های آبدار زیرزمینی باشد قطعا باید از پمپ استفاده نمود.
انواع آبیاری
1-آبیاری سطحی
2- آبیاری بارانی
3- آبیاری قطره ای
آبیاری سطحی
آبیاری سطحی قدیمی‌ترین روش آبیاری است که در اکثر نقاط جهان رواج دارد.
در آبیاری سطحی پستی و بلندی زمین، نوع خاک، شکل مزرعه، نوع گیاه و نیروی کار انسانی تاثیر بسیار زیادی دارند.
مثلا اگر نفوذ پذیری خاک بیشتر از ۳۰ میلی‌متر در ساعت باشد استفاده از این روش به هیچ وجه توصیه نمیگردد و بهتر است در این شرایط از روش‌های آبیاری بارانی و قطره‌ای استفاده نمود.
آبیاری بارانی
در آبیاری بارانی آب با فشار داخل یک شبکه لوله کشی شده جریان پیدا کرده و سپس از خروجی‌هایی که روی این شبکه تعبیه شده و آبپاش نامیده می‌شود با فشار خارج میگردد و به صورت قطرات ریز و درشت (مشابه باران) در سطح مزرعه ریخته می‌شود، به همین دلیل به این روش آبیاری بارانی می‌گویند.
آبیاری قطره‌ای
در این روش آب از قطره‌چکانها یا سوراخ هایی که روی لوله یا شیلنگهای سیستم مورد نظر تعبیه شده است خارج میگردد و به صورت قطره‌ای در منطقه توسعه‌ی ریشه ریخته می‌شود.
آبیاری قطره‌ای چیست
در این روش یک نقطه یا مساحت کمی از مزرعه آبیاری میگردد زیرا آب در نزدیکی منطقه توسعه ریشه‌ها به زمین داده می‌شود بنابراین مساحت و عمق کوچکی از خاک خیس می‌باشد.
تفاوتی که بین آبیاری قطره‌ای با سایر روش‌های آبیاری وجود دارد این است که در این روش بین تبخیر، تعرق و میزان آبی که به زمین داده می‌شود در یک دوره محدود 24 تا 72 ساعته توازن برقرار است، در این مدت ظرفیت سیستم‌های قطره‌ای مورد نیاز آبی گیاه تخمین زده می‌شود.
استفاده از این روش بیشتر درزمین هایی توصیه می‌شود که هزینه تسطیح زیاد بوده و یا آنکه مقدار آب بسیار محدود است.
اجزای سیستم آبیاری قطره‌ای
اجزای سیستم آبیاری قطره‌ای به پنج قسمت تقسیم می‌شود:
- پمپاژ
- خط اصلی
- خط (لوله) فرعی
- منیفولدها
- لترالها
شاید این مطالب نیز برای شما مفید باشد…
پمپاژ:
این قسمت وظیفه‌ی آماده سازی آب برای انتقال به زمین را برعهده دارد که شامل پمپ، فیلتراسیون و تانک تزریق کود می‌باشد.
برای اطلاعات بیشتر درمورد این قسمت ها اینجا کلیک کنید.
خط اصلی
قسمتی از لوله‌ها که از انتهای بخش پمپاژ شروع شده و تا ابتدای زمین قبل از ورود به بخش آبیاری گیاه، ادامه دارد را خط اصلی می‌گویند.
خط فرعی
این قسمت شامل لوله‌های مخصوص، رایزرها و شیرآلات لازم جهت آبرسانی به منیفولدها می‌باشد.
منیفولدها
منیفولدها لوله‌های پلی اتیلنی هستند که در عمق مناسبی از خاک نصب شده و آب را از خط اصلی و فرعی سیستم دریافت می‌کنند و به لترالها می‌رسانند.
لترالها
قسمت پایانی سیستم آبیاری قطره‌ای لترالها هستند. لترالها لوله‌هایی هستند که به وسیله‌ی منیفولدها مقدار آب لازم جهت آبیاری را دریافت و توسط قطره‌چکان‌های نصب شده بر روی خود به منطقه‌ی توسعه‌ی ریشه انتقال می‌دهند.
مزایای آبیاری قطره‌ای
- به دلیل اینکه بعضی از قسمت‌های زمین که گیاهی کاشته نشده است آبیاری نمی‌شود در آن قسمت‌ها رشد علف‌های هرز متوقف میگردد.
- نسبت تولید محصول به میزان آب مصرفی جهت آبیاری، بسیار بیشتر از سایر روش‌ها است زیرا وجود رطوبت طولانی مدت در خاک به دلیل آبیاری مداوم در تعداد دفعات بالا، باعث می‌شود که گیاه به خوبی رشد کرده و محصول بهتر و بیشتری را تولید کند.
- پس از راه اندازی این سیستم، نیروی انسانی کمتری نسبت به سایر روش‌ها مورد نیاز است.
- مقدور بودن راه اندازی و پیاده سازی این سیستم در زمین هایی که امکان آبیاری با سایر روش‌ها وجود ندارد، مانند زمین‌های دارای خاک شور و …
معایب سیستم آبیاری قطره‌ای
- در آبیاری قطره‌ای هزینه به مراتب بیشتر از سایر روش‌هاست چون در آبیاری قطره‌ای آب باید به مقدار و در محدوده‌ای مشخص به زمین داده شود، فشار در قطره چکان‌ها باید به دقت تنظیم گردد و همچنین در این روش آب تصفیه شده باید در یک شبکه مخصوص توزیع گردد بنابراین همه‌ی این موارد نیازمند صرف هزینه و بکارگیری افراد متخصص و مجرب در این زمینه می‌باشد.
- گرفتگی قطره چکان ها و در نتیجه کاهش عملکرد محصول
در پایان، می‌توان گفت در این روش(آبیاری قطره‌ای) علی‌رغم هزینه‌ی بالایی که برای راه‌اندازی و اجرای آن وجود دارد بسیاری از هزینه‌ها نظیر هزینه‌های کارگری و خسارات ناشی از شوری خاک حذف می‌شود و در مقابل با رشد چشمگیر میزان تولید و کیفیت محصول روبه رو خواهید شد و این خود می‌تواند بهترین دلیل برای استفاده از این روش باشد.
